သခၤတ ႏွင့္ အသခၤတ

သခၤါရ ဆုိသည္မွာ အေၾကာင္းတုိ႔ စုေပါင္း၍ ျပဳလုပ္ေပးျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ တရားကုိ ဆုိျခင္း ျဖစ္သည္။
တုိတုိရွင္းရွင္း ဆုိရလ်င္ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ တရားပင္ ျဖစ္၏။
ျဖစ္ေပၚလာေသာ တရားျဖစ္ေပသည္။ အျဖစ္တရား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ပ်က္တတ္ေပမည္။
အျဖစ္တရားမွန္သမွ် အပ်က္ရွိသျမဲျဖစ္ေပမည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆင္းရဲ ေပသည္။
ရုပ္ ႏွင့္ နာမ္တုိ႔သည္ သခၤါရတရားမ်ားခ်ည္း ျဖစ္ေပသည္။
ရုပ္သည္လည္း အေၾကာင္းတရားမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ တရားျဖစ္သည္။ ရုပ္၏ မွီရာအေၾကာင္းတရားတုိ႔မွာ..
ကံ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အာဟာရ တုိ႔ပင္ျဖစ္ေလသည္။
ကံေၾကာင့္ ကမၼဇရုပ္တုိ႔ျဖစ္ရသည္။
စိတ္ေၾကာင့္ စိတၱဇရုပ္တုိ႔ ျဖစ္ရသည္။
ဥတုေၾကာင့္ ဥတုဇရုပ္တုိ႔ ျဖစ္ရသည္။
အာဟာရေၾကာင့္ အာဟာရဇရုပ္တုိ႔ ျဖစ္ရေလသည္။
ထုိ႔အတူ ျမင္စိတ္ ၾကားစိတ္ …စသည္တုိ႔သည္လည္း ဆုိင္ရာ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္လာေသာ သခၤါရတရားမ်ား ျဖစ္သည္။
ဥပမာ ၾကားစိတ္ကေလးျဖစ္လာဖုိ႔ရန္ၽမွာ …
နား(ေသာတပသာဒ)၊ အသံ(သဒၵါရုံ) ၊ ႏွလုံးသြင္းအာရုံစိုက္မႈ (မနသိကာရ)၊ ေလျဖတ္သန္းႏုိင္ေသာ အေပါက္အၾကား (အာကာသဓာတ္) တုိ႔ ရွိရေပမည္။
(ေသာတာ ကာသ၊ သဒၵထင္ျပီ၊ မနသီ၊ ေလးလီေသာတဖုိ႔။)[စာ-၁၀၁၊ ဗုဒၶအဘိဓမၼာ-ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္]
ထုိ ဆုိင္ရာ အေၾကာင္းတရားမ်ားေၾကာင့္သာ ၾကားစိတ္ကေလး ျဖစ္လာရေပသည္။
ရုပ္/နာမ္ အေပါင္းတုိ႔သည္ ဆုိင္ရာ အေၾကာင္းတရားမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာေၾကာင့္ သခၤါရ တရားမ်ားဟု ေခၚဆုိျခင္းျဖစ္ေပသည္။
အေၾကာင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ တရားျဖစ္ေသာေၾကာင့္လည္း အက်ဳိးတရားျဖစ္ေလသည္။
သခၤါရ ႏွင့္ သခၤတ တုိ႔သည္ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။
ထုိေနရာတြင္ သခၤါရ ဆုိသည္မွာ
ပဋိစၥသမုပၸါဒ္တြင္ ပါေသာ သခၤါရကုိ ဆုိုျခင္းမဟုတ္ေပ.၊ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္တြင္ ပါေသာ သခၤါရသည္ အေၾကာင္းတရားျဖစ္ေပသည္။
ယခု ဆုိေသာ သခၤါရဆုိသည္မွာ အက်ဳိးတရား ျဖစ္၏။
သခၤါရ ၏ ေျပာင္းျပန္တရားကုိ ၀ိသခၤါရဟု ေခၚဆုိသည္။
၀ိသခၤါရ ႏွင့္ အသခၤတ မွာ အတူတူပင္ျဖစ္၏။
၀ိသခၤါရ (သုိ႔မဟုတ္) အသခၤတ ဆုိသည္မွာ အရွိတရား ျဖစ္ေလသည္။
မည္သည့္ တစုံတရာ အေၾကာင္းတရားမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းမဟုတ္ပဲ..ရွိေနေသာတရားပင္..ျဖစ္၏။
ျဖစ္လာေသာ တရား မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ပ်က္ျခင္း မရွိေပ။
ထုိေၾကာင့္ ခ်မ္းသာအမွန္ျဖစ္ေပသည္။ ထုိ အသခၤတသည္ နိဗၺာန္ပင္ျဖစ္ေပသည္။
နိဗၺာန္သည္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ တရားမဟုတ္ေပ။ ျဖစ္လည္းမျဖစ္ ပ်က္လည္းမပ်က္ပါဘဲ ဆင္းရဲျငိမ္းေသာ သဘာ၀အေနျဖင့္ အျမဲ တည္ရွိေနေသာ အရွိတရားပင္ ျဖစ္ေပသည္။
မဂၢင္(၈)ပါးက်င့္ၾကံ ပြားမ်ားျခင္းသည္ နိဗၺာန္ကုိ ဆုိက္ေရာက္ႏုိင္ေပသည္။ ထုိေနရာတြင္ မဂၢင္(၈)ပါးသည္ နိဗၺာန္၏ အေၾကာင္းတရားဟု ဆုိႏုိင္ပါေသာ္လည္း
မဂၢင္(၈)ပါး က်င့္ၾကံျခင္းသည္ နိဗၺာန္ကုိ ျဖစ္ေစျခင္းမ်ဳိး မဟုတ္ေပ။
မဂၢင္(၈)ပါး က်င့္ၾကံျခင္းေၾကာင့္ ဆင္းရဲျငိမ္းေသာ အရွိသဘာ၀ နိဗၺာန္ကုိ ဆုိက္ေရာက္ႏုိင္ျခင္း ျဖစ္၏။
ဥပမာ ဆုိရလ်င္..
မႏၲေလးသုိ႔ မီးရထားျဖင့္ ခရီးသြားေသာအခါ…
မီးရထား စီးသြားျခင္းေၾကာင့္ နဂုိက ရွိေနေသာ မႏၲေလးသုိ႔ ဆုိက္ေရာက္သြားျခင္းမ်ဳိးပင္ ျဖစ္ေပသည္။
သခၤါရ ႏွင့္ ၀ိသခၤါရ တုိ႔ကုိ အတုိခ်ဳပ္နားလည္ေအာင္ ေဖာ္ျပရလ်င္..

သခၤတ (သခၤါရ)	အသခၤတ (၀ိသခၤါရ)
ဆင္းရဲသည္	ခ်မ္းသာသည္
အျဖစ္တရား	အရွိတရား
ရုပ္/နာမ္	နိဗၺာန္

ထုိတရားတုိ႔သည္ ျမတ္ဗုဒၶ ေဟာေတာ္မူ၍သာ ကြ်ႏု္ပ္တုိ႔သည္ သိခြင့္ရေပသည္။ ျမတ္ဗုဒၶမွ မေဟာၾကားခဲ့လ်င္ အျဖစ္တရားရယ္လုိ႔လည္း မသိရ အရွိတရားဟု၍လည္း မသိႏုိင္ေပ။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမတ္ဗုဒၶသည္ ကြ်နု္ပ္တုိ႔ အတြက္..အနႏၲ ေက်းဇူးရွင္ ျဖစ္၏။

ဗုဒၶ ျမတ္စြာ၊ ပြင့္ထြန္းလာ၍၊
သစၥာေလးအင္၊ ရွစ္မဂၢင္ႏွင့္၊
သုံးအင္လကၡဏာ၊ သခၤတာ သခၤတ၊
ျမတ္ဓမၼကုိ၊ နက္လွဉာဏ္ေတာ္၊
ေဟာထုတ္ေဖာ္၍၊ သူေတာ္အမ်ား၊
သိရျငား၊ မ်ားလွအက်ဳိးေတြ။ ။

ေအာက္ပါတရားေတာ္မွ ေကာက္ႏုတ္ေရးသားထားပါသည္…
သခၤတ ႏွင့္ အသခၤတ တရားေတာ္ - ခ်မ္းေျမ့ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး